Friday, June 27, 2008

Ka Ngai Ka Sem Nak!!!



By: Piangte
A cann cu thlatang lai a si ih, Falam khua cu mero cumci zam phah in a dai zet. A tikcu cu sun le zanglam kar lak hrawng a si. A dai deuh ruang ah maw thei hlah, vate awn mawi zetzet pawl tla an awn theih ding a um tuk lo. Nii cu a tla zik rero ih duh vek in taksa a hlum tir thei nawn lo. Thlatang thlifim mal tete a hrang phahphah ih a dai nawn. Cu lai fang ah Vankau tlang sizung pi piah lam ah Salai le Mawite cu Var lilawn pi le Lumbang khua thlir phah in duhdawt nak thu an ruah aw rero. A cann cu 1987 December thla a si ih phunsang tlawng ta pawl tlawng kai ding ah kawl rawn lam ih an feh rero can a si. Salai khal feh ding a cu zo nan, a duhdawt zet mi Mawite ruang ah feh thiam hrih lo in a um.
Mawite cun, “Salai nang cu Rangoon lam na thleng ih, fala mawimawi na hmu tik ah in hngilh ding ka phang”. A hun ti. Salai cun, “Mawite, kei cuvek mipa ka si lo pi, ka dam sung nangmah siar lo zohman ka duh thei nawn lo ding, Tlawngkai ka thet veten kan thit aw ding ti thei ringring in, rin um zet in, in rak hngak aw la maw” tin Mawite cu kuah phah in a hun sim ve. Salai le Mawite cu an duh aw nak a rei zo nan, Salai nu le pa in Mawite an duh lo, ziang ah tile hnamdang le cathiam a si lo bak ah an nun a har deuh. Salai te cu Falam ah mi neinung lam le cathiam sung an si ruangah an thuhla hmang Salai nu le pa hnen ah tha ten an thei tir ngam lo. Rei nawn an pahnih in tawng ding thei lo in an um hnu ah, Salai in, “Thaizing U Kemsi te in kiangah in rak thlah man lo ding maw?” a ti. Mawite cun sup thei nawn lo mi mitthli hlum, fim te thawn, “Lo thlah cu ka duh tuk nan, na nu le pa, u le nau pawl in an lo thlah zik fawn ih, in hmu le cu an thin a nuam lo pang ding” tin a let sal. Cu ve te cu, Salai khal sang dan ding thei nawn lo in makeup hmang tul lo mi Mawite biang sen te par ih a luang mi mitthli fimvar te cu a kut daizet thawn a hnul sak. Reinawn lai an pahnih in tawng lo in an um ih, a tawp ah Salai in “Mawite kan duh aw nak hi zonih hmang in then thei lo ding ti thei ringring aw, fel ten in, in rak hngak aw maw” a ti. Mawite cun, “ Salai kei tla nang lo cu zo hman ka duh thei nawn lo ding, felten um ve aw la, …… a ti ih a tawng cem man hlan ah, Salai cun rose par sen zerzi vek ih mum mi Mawite hmur cu a vun hnam. Mawite hmur rim cu hmur sensi man awl bik pawl rim te a nam nan, Salai hrang ah cun leithlun ih rim thaw bik, paisa ih lei thei lo mi thil man khung tluk a si. Culai fang ah Falam khau sung cu meisa a vang zo ih, thlatang cumci pawl thawn zoh a mawi in thinlung a nuam tir zet. Vankua tlang veng in fala le tlangval hrek khat pawl tla cu Video zoh ding in khawsung lam ah an feh phahphah thlang.
A thaizin a kim ih, U Kemsi te in kiangkap cu mawtaw an awn celcel. Hrek khat engine start thei lo ih, Dr. Akui inn lam tiang va mawn na, hrek khat horn an tum ciamco na in, Falam thlatang zingpit cu khual tlawng feh le, tlawng kai feh ding pawl thawn, Falam zingpit cu an hmuak cio. Salai khal cu a u le pawl thawn RTC lusau pawl par ah cun paih lo zet, thinlung um lo in a tak sapi lawng thawn a kai ve. An mawtaw to cu an tet nawn ih, to nak tha ngah ding ah mi hrek khat cu an cuh aw ciamco. Pasal, unau, fa le rak thlah na tin mi an kim zet. Salai cu Mawite in ra thlah ve pang pei maw tin khau a thlir rero nan, Mawite cu hmuh ban ah a um lo. Cu ti cun RTC lusau pawl cu Cinnmual tlang a liam ruahro. Zamual khaulu an tleng zik ah Vankau tlang lam cu Salai cun a hun cuan ih, mizan lam ih Mawite thawn an um tlang nak te kha mero cumcii zam phah in fiang lemlo in a hun hmu. Mawtaw a cawl ih, mawtaw spare pa in “Mawtaw man!” tin a au a theih in a thil ruat mi pawl tla cu an vai darh hlo thet. Cu ti cun, Bamboo camp ah rawl ei ding in an tum ih, Salai cu rawl tla ei thei lo in mawtaw par ah a it. A u in “Na dam lo maw si?” a ti ih, Salai cun “ Mawtaw ka ri deuh” a ti.
Cu ti cun, Salai cu Rangoon RC-2 ah cun, first year a kai ve. Mawite thawn cu ca an kuat aw ringring nan, an pahnih in an lungleng an tuar lo. Ni le caan a liam rero ih kawl ram buai nak a hun suak, Salai khal cu Kawl pawl ih dik lo zet ih in uk nak duh lo zet tu a si vek in March thla ah Main campus ah kaih nak a tuar ve. Rei lo te Insein thawng inn ah an thlak ih, an suah sal. Ram buai ruangah cu ti cun, Mawite thawn tla duh vek in an peh zawm aw thei nawn lo. June tla a hun thleng ih, tlawng a pit ruangah Salai cu, Mawite hmu ding in le, a nu le pa hnen ah tha ten an duh aw nak thu sim ding ah a suahsem nak Falam khua lam pan in Mingaladun airport ih sin Kalemyo ah vanzam in a tlung. Cu ti cun, kalemyo cu sun ah a tleng ih, riak hmang riak duh lo in, sumdawng pawl mawtaw thlun in Falam ah a lan.
Falam cu zann nawn ah an thleng ih, khua a fur thlang ruang ah ruah mal tete a sur phah phah. Lumbang in Falam a hun cuan cu, fiang lem lo in meivang tete thawn a mawi hle ce in a hmu. A thai zin ah cun, zohmang sim lo ten, Mawite leng ding ah cun, an dawr Falam bazaar mawitir bik le sunglawi tir bik mi FBA headquarter tang lam dawr tlar ah a va feh. Zingpit a si ih, Falam bazaar cu dawr zuar pawl le thil lei pawl thawn an khat na sa in an buai celcel zet. A hrek khat in “ar ti in lei aw” rak ti na, “antam tawm khat ngamu” rak ti na in an awn aw cu ngai a nuam zet. Hrek khat an ar zuar mi pawl an rak khuang celcel. Fur a si nan, ruah a sur lo lai fang te a si, lei cu a bek nawn. Ni a tlang ih Falam khua cu a fai in a thar hle ce zet a bang, mi thinlung tla a nuam tir hlece cuang. Rualpi hrek khat in Salai cu “Ziangtik ah na thleng , in rak leng aw” rak ti na “lakphak kan in pei cu rak ti na” in a rual pi pawl cun an biak celcel.
Mawite te dawr cu a lut ih, Mawite si lo in Mawite nau nu dawr kil lai a va hmu. Mawite nau nu cun “Ai! U Salai, ziang tik ah na thleng, na dam maw?” a ti in Salai khal cun, “mi zan ah ka thleng, ka dam” a ti ih, “Mawite teh?” a ti fang ah, Mawite nau nu cun, “Um hrih maw, Aksing te dawr ah lakphak ka va cah ta ding” a ti ih a suak. Salai cun thinphang nawn in a rak hngak rero. Mawite nau nu cu rei lo te ah Lakphak khu vutvo le sang phun thum, li lai thawn a ra lut. Lakphak an in phah cun Mawite nau nu cun, “ka u Mawi cu kumli sung Pathian hna tuan ding ah, CCOC ah pum a pe aw ih thlanglam Laitlang ah a feh zo” tin, Salai mithmai zohngam lemlo in a hun sim. Cu mi a theih ve ten Salai cu a lung a mit curco vek in a thei aw ih ziang tawng ding khal thei lo in milem vek in cang lo in a um ringring.
Caan le tik cu a her aw vivo ih, kawl ralkap pawl in ram uk nak an lak hnu ah Salai khal cu, kaih ding mi ah a tel ih India lam ah tlang ding in a tim a tuah aw ve. A rual pa thawn vankau tlang lam pan in an pawk ih, a hlan Mawite thawn an thlanleng nak hmun ten an thleng in, Var lam hei cuang phah in, a mit thlam ah cun Rangoon a feh zik zanlam ih an tawng te kha a hun mang cuahco. Salai cun a thinlung in “Mawite zianghmang nih in then thei lo ding kan ti nan, ram uk nak that lo ruangah duh lo cing in kan then aw ding si hi, Pathian in tawn aw nak caan tha in pe leh hram seh, damten mangtha” tin duh thu a sam rero lai ah a rual pa in a hei ko ih, Falam khuasung lam an hei cuang lala. A ni cu October ni 5, 1988 a si ih, ni khua a tha zet, mero ti vek khal hmuh ding a um lo.
Vankua tlang in Falam khua an zoh ih Falam khua cu ni dang hngak in a mawi cuang, a fai cuang a bang. Falam Baptist biak inn pi cangphuai cu ni in a tlet ih a tleu zet, diamond tum pi a bang. A khat tawk in Cinnmual lam in thirleng to pakhat, hnih an lang, mi khua lak leng mi pawl tla an hmu phah phah thei. U Khuanglam mawn mi Sizung mawtaw Jeep rang tla cu Dr. Akui lak ding ah khua sung lam a suk ih, lei khu le nau hngak pa hnih, thum lai in a dung lam in an dawi rero an hmu phah. Salai ih suah nak Falam sizung pi tla, tlangpar in an hei cuan cu a mawi hle ce cuang. Salai cun a rual pa cu hei zoh phah in, ” Falam hi ziang tik ah kan hmu sal leh pei aw?” a hei ti. A rual pa cun, “ sim thei a si lo” tin lungleng hmel pu zet in a hei let. Cu ti cun, an pahnih in Falam khua mawi deldi te cu tawng lo in rei nawn an hei cuang lai fang ah, an rualpi dang pawl an ra thleng ih “ra uh kan kim zo kan feh ding” an ti ih, cu ti cun Sunthla lam pan in Salai & Mai, kan lai mifim pawl, pacang tha, nupi tha, mi raltha pawl suahkeh nak le a duhdawt zet mi Mawite thawn an thlanleng theu nak Falam khua lipii cu, ui cing in le siang lo na cing in Salai cun a feh san ta.

(Himi cahram hi October 1988 ih Ralkap uk nak do le duh lo ih kawlral kap uk nak do sal ding ih Champhai camp, India ih a tlang mi Falam tlawngta pawl thei ringring nak ah)

Two Men

(By: Piangte)
There is a man*, who loves himself
There is a man, who cares for himself
There is a man, who loves power
There is a man, who enjoys manipulating people……

There is a man, who thinks he knows all
There is a man, who would help others only if he/she is a leader
There is a man, who does not practice
what he/she preaches

There is a man, who thinks his way is the only way
There is a man, who wants to be a leader but never listens to others
There is a man, who thinks money is every thing

There is a man, who likes others only if they like him/her first
There is a man, who wants forgiveness but never wants to forgive others
There is a man, who thinks theory and philosophy are the only key to success

There is a man, who thinks him/herself is superior to others
There is a man, who can tell lies more than the truth but never bother by it
There is a man, who would not eat or sleep unless he/she gossips about others

There is a man, who would help others only if they would thank him/her for it
There is a man, who would not do as he/she says
There is a man, who can talk more than what he/she does……

There is a man, who loves others
There is a man, who cares for others
There is a man, who is humble
There is a man, who enjoys helping people….

There is a man, who thinks he knows nothing
There is a man, who is a good follower
There is a man, who practices what he/she preaches

There is a man, who thinks his way is not the only way
There is a man, who listens to others and talks less
There is a man, who thinks money is the root of evil

There is a man, who likes others despite whether they like him/her or not
There is a man, who forgives others
There is a man, who thinks theory and philosphy are just a vapor in the air, unless they are practical

There is a man, who puts others first than him/herself
There is a man, who can tell more truth than lies
There is a man, who would not listen to nonsense

There is a man, who would help others without expecting anything from them
There is a man, who would not say a word if he/she cannot do it
There is a man, who works hard and talks less………………

(*Man= male & female)

Thursday, June 19, 2008

50 Ways Family Members Can Say “I Love You”

1 Say, "I trust you"
2 Meet eyes when you speak
3 Say "Please" with your request
4 Say "Thank you"
5 Speak kindly to your child
6 Cheer proudly for your kid
7 Keep confidence
8 Discipline in private
9 Let your "no" mean no
10 Let your "yes" mean yes
11 Ask, "Do you want to talk"
12 Listen.Listen.Listen
13 Be ready to be there
14 Make free time
15 Allow mistakes
16 Laugh out loud
17 Ask, "How can I help you?"
18 Give and respect privacy
19 Welcome your child's friends
20 Say, "I am proud of you"
21 Set boundaries
22 Give clear expectations
23 Set attainable goals
24 Say, " I'm sorry," and ask forgiveness when wrong
25 Tell the truth
26 Say, "I don't know" when you don't
27 Smile
28 Ask, "How do you feel about..?"
29 Be home when they are home
30 Give freedom
31 Create rules together
32 State limits and consequences clearly
33 Implement consequences consistently
34 Acknowledge feelings
35 Ask for ideas and suggestions
36 Celebrate success
37 Laugh when you are happy
38 Cry when you are sad
39 Explain why you are angry
40 Accept responsibility
41 Use a soft voice
42 Hug often
43 Catch your child being good
44 Make "I love you" the last thing you say every night
45 Say, "Good morning" cheerfully every morning
46 Stop what you are doing and listen
47 Accept no excuses, bargaining, or whining
48 Wish your child a "great day" when off to school
49 Keep your promises
50 Say " I love you"

HNGILH NI UM LO (By: U Mante)



a thleng sal maw pa sun loih ni
an mawi hlei ce , zoh an mawi cuan,
pa hmuah in,

a thar sal theu pa sun loih ni,
duh dawt tlak pa,u pat tlak pa, sun loih tlak pa
pa pawl lak ih,hawl leh hman ning,a thar sal theu
zuun thlam lawng her in,lung no mitthli a luang,
kum tin in.

ka ning thei lo pa sun loih ni
duh dawt tu pa lung thli thup in, ka ngai cam cin,
pa nun sim nak,Bible thiang hlim, a ann-kaa neem
ka ning thei lo, ka thin lung ah a caam kum khua.

ka tong sal maw,pa sun loih ni
duh dawt tu pa ,nun mawi zirh tu,rin san tlak pa,
zum nak ke neh,ka thlun ruang ah,thlam ngam ter tu,
dai rial ti bang,duh dawt tu pa ka tong ngah zo,
kei hrang ah.

Hngilh ni um lo,pa sun loih ni
duh dawt tu pa ka ngai kum khua,ngilh ni um lo
pa hmuah hmuah thawn,ka lo duh dawt
upat nak thawn, ka lo sun loih,
kei fa hniang in.

KHUIAH NA UM?



(By:Piangte)
Rangoon ihsin Kalemmyo ih zam mi vanzam leng par in Salai cun a lenglam a hei
cuan ih, mero zam pawl tla cu patpar tumpi pawl vek in a hei hmu. A can cu 1988
July thla, phunsang tlawng pit lai fang a si. A mitthlam ah cun “Mah Khai” thawn
mero zam par ah an tlangleng rero. Cuti cun Salai khuaruah nak pawl tla cu mero
zam lak ah an vaivuan theh ih a liamzo mi thlaruk ih “Mah Khai” timi Karen fala
mawi tak te thawn an tlanlen dann pawl cu a mitthlam ah an lang sal cuahco.



Regional College (2), Hlaing campus an ti theu mi ah cun Salai khal cu a ni khat
nak phunsang tlawng kai ding cun, thinphang phah le ngam lemlo in an tlawng khan
ah cun a va lut. A kum khat nak tlawngta hlir an si ih, rin lo pin rualpi tampi
a ni khat nak ah a nei cih. Cawlh caan a thleng ih, rualpi thar pa ngan lai
thawn Canteen ah cun laphah in ding in an feh ih an nuam aw zet. Pakhat le
pakhat theithiam aw nak an tuah ih, mino hlir tawngaw khawm ti cu, an nuam aw
nasa.



Tlawng in inn an tlung tik khal ah, Salai te veng ih um mi “Ule Kyi” Lakphah
dawr ah laphah an inn phah theu. Laphah dawr nei te cu Karen mi an si ih, an tha
zet, Tlangpar mi veve tiah maw si ding, Salai tla cu a hleice in an duh cuang.
Vawi khat cu rin lo pin fala mawi ngaingai nu in Salai te rual to nak ah cun
laphah a rak pek. Salai in mawi a tituk lawmlam ih ka ang in rei nawn a zoh hnu
ah a rualpa in theithiam aw nak a tuah sak hai. Cu mi fala nu hmin cu “Mah Khai”
a si ih, magazine tam nawn ah a zuk a cuang rero zo bak ah, kawl video ah khal
tel nak a nei phahphah reromi, mi hmelmawi ngaingai fala a si. Laphah dawr nei
tu “Ule Khi” ih naunu a si tin a rualpi pawl cun Salai cu an sim. A mawi dan cu
a mawituk ti lo cu sim dan ding a har.



Ni le tla cu thei lo kar ah an liam vivo. Salai khal cun “Mah Khai” cu a hngak
ih upa a si nan, a ngainak thu a sim ve. “Mah Khai” khal cun ka lo duh ko nan,
kan kum a tan aw tuk ih in duh ngaingai lo ding a ti. Salai cu nitin deuh thawn
an laphak dawr ah cun zaan an khar tiang a leng ringring. Laphah dawr an khar
hnu hmangah, an dawr leng lam in rei nawn hla an sak hnu lawngah Salai cu in a
tlung theu. A cancan cu “Mah Khai” in a to nak kiang (counter) ah Salai cu a to
tir ringring ih, sang ti vek mi hmuh lo teah an barh aw theu. Mi in in hmu ding
ti phang in sang an barh aw rero mi khal nuam an ti cuang abang. Cubakah Salai
cu milem zuk suai thiam zet mi a si ih, “Mah khai” cun a zuk suai ding tampi a
pe ve. A si nan, Salai cun a can awl le neih sun hmuahhmauh cu, “Mah khai” te
laphah dawrah “Mah khai” thawn caan a hmang liam ringring ih “Mah khai” zuk cu
suai tini a nei lo.



Khawsunglam ih caan nuam zet ih hmang ding in Salai cun a rawt theu nan, “Mah
khai” cun man tini a nei lo bak ah, “Salai nitin kan dawr ah kan um tlang thei
ringring ko hi” a ti theu. Salai tla cun a si ve ko a ti. Ziangah tile “Mah
Khai” in dawr kil hlah sehla cu, an dawr hi an khawng tuk lemlo ding. “Mah Khai”
hmel that le, a mah hmuh duh ruangah mitam pi cu hi tawk ah laphah an rak in nak
a si ve. Cu ti cun saduhthah ngaingai in can an hmang tlang thei dahlo. A si
nan, vawi khat vawi hnih cu, a inn dunglam ih zaute par ah reipi duh thu an sam
theu. Cu ti cun, an duhaw nak cu ni khat hnu ni khat a hnget vivo.



Ni khat cu Rin lo pin Salai cu Laitlang lam ah tlung a tul ih, tlung ding cun a
tim tuah aw rero. A tlung ding zann cu “KhaWei Chan” lam ih um u Pahniang te
hnenah a va riak zik ih bag pakhat thawn a pok suak. “Mah Khai” te dawr thleng
zawng ah taxi cu a cawl tir ta ih, “Mah Khai” biak ta ding in a tum. “Mah Khai”
a biak man hlan ah rualpi pawl in an be celcel ih, “Mah Khai”cun in tlun lam in
a rak zoh ve ringring. Rualpi pawl biak ding an cem in “Mah Khai” ka biak ding a
ti fang ah, a tlunlam a heicuan cu “Mah Khai” inn sung ah a lut ciah sangkaa ih
an tar mi puan le “Mah Khai” ih a dunglam sam sau zerzite lawng a hun hmu man.
A ko tum nan, a ko man nawn lo ih. Taxi driver pa nih na rei tuk feh a cu a ti
ruang ah Salai tla cu zamrang ten taxi par a kai sal.



Salai cu ruahngaih nak ding a thei nawn lo. “Mah Khai” a biak hmaisa bik lo
ruang ah a thinhen maw? Lole Salai thawn theu aw ding a ruat ngam lo ih inn sung
ah i lut san sawn maw si? ti thei thiam lo in a um. Salai ih a duhdawtbik mi
“Mah Khai” mangtha a ti ta man lo cu, Salai cu a lung a kuai bakah, tuar har a
ti nasa, a thinlung nat zia le a lungkuai natnak cu caafang ih ngan theih ding
ci a si lo. Cuticun, mithlidum nawn in vanzam lenglam cuangphah in a um laiah, a
rualpa Lincoln in “ai, ziangtin, na tap mawsi?” a tiih, Salai khal cun ti ngaih
nak theilo in hni suamsin a hei zoh sal mai. Cu fang ah vanzam leng cu Kalemyo
ah a tum zik fang a si ih Salai khal cu a thuruah a tawp. Cu mi kum in tuni
tiang Salai le “Mah Khai” cu an tawng aw nawn lo ih, tawng aw sal tik ah Salai
cun thu suh ding tam pi a thin lung ah a nei. Tuni tiang duhdawtzet mi “Mah khai”
khui ah na um tin Salai thinlung cun a hlam ringring theu lai. A cem hrih lo mi
an thuanthu pek zawm ding in Salai cu a ralring
ringring lai. A si nan tikcu le caan a tlai theh zo.

LAITONG IN TAWNG UH SI!


(By: Piangte)
Ramdang, a bikin USA ka tleng hnu lawngah kan ttawng le kan hnam dann pawl ih a sunlawi zia hi ka hmu sinsin bakah, a thupih zia ka thei fiang sinsin. Ka tlangval aa deuh lai ah, vawikhat cu Delhi ah hnamlam (cultural show) laimi, kawl le India pawl tin kan nei ih, kawlpawl le India pawl an hnam lam cu a mawi cuang, a cangkang le zoh nuam cuang in ka hmu. Kan Lailam kan lam ve cu, a mawi lo le san a man lo tuk abang ka rak ti ih, ka ning lamlam a zak zik vek in ka rak um. Asinan, a tu hnu ih ka hmuhsuakmi cu kha vek ka rak ruataw mi kha a diklo zia ka hmu sal bakah, kan Laidan te, ttawng le lam pawl hi zo hnam thawn hman bangaw lomi Pathian pekmi le a danglam cuang(unique)zetmi pakhat tin ka hmu suak ih, kan ttawng, kan dann pawl le kan lam pawl hi upat zia ka thiam vivo. Cu tin ka theiaw rualrual in kan ttawng, dann, lam pawl hi kilkhawi tthat a ttul zia ka thei sinsin.
A hlei ce in Laimi um tam lo nak ram, ramdang ih um Laimi pawl hrangah kan ttawng, kan dann te le kan hnam lam pawl hi kan ti thei tawk suah cio in kilkhawi ding hi pakhat cio ih kan ttuanvo a si. Ka lungawi zet mi le a ttha zet ka timi cu USA ih um Laimi pawl in kumkhat vawikhat Lai kumthar puai kan tuah mi hi a si. Himi in hmailam kum tampi ah rahttha a rah tampi lai ding ti cu theicia a si. Himi kan puaipi in ziangmaw zat cu kan fa le USA ih suak pawl Laimi duhdawtnak le Lai nungphun tampi a theih phah tir.
Thil pakhat a cang lai rero micu, kan ttawng hi ram dang ih um nau le fa le hrek khat cun, an hngilh rero zik thlang ih, nu le pa pawl in hna ttuan ding tampi kan nei. Kan ttawng kan thiam nawnlo cun, Laimi kan si nak le Laimi lainat nak thinlung za ah za kan nei nawn lo. Khuivek ram le khua ih kan um khalah mai um nak ram le khua ih ttawng cu va thiam tengteng ding a si ko. Mirang ram a sile mirang ttawng cu thiam tum hrimhrim ding a va si ko nan, mah ttawng hngilh khawp cun ziang ttawng hman thiamlo khal sehla, a ttha sawn ding ti thinlung kan neih a ttul. Culawngah kan ttawng hlolo ding in kan kil khawi thei ding. Calai lam mithiam pawl in leitlunah nitin, ttawng hi a hlo ringring an ti ih, curuangah kan ni Laimi pawl khal a bikin, kan ttawng kan hmanlocun, a hlo leh lo ding ti hi sim theih a si lo.
Tulai USA ih kan Laimi nauhak hrekkhat cu ttawng an hngilh zik rero ih, a pawi zet. Hnam dang tuluk, Korean & Spanish tvp..ttawng hmang pawl tla cu tlawngkai an theh veten an mah ttawng/caa zir nak an nei sal. Ziangah tile an ttawng/caa theihngilh lo nak dingah a si. Hihi cawn tlak ngaingai thil pakhat a si. Kan Laimi hrek khat le, an fa le in mirang ttawng thiam lo ding phangah mirang ttawng vek in an be ciamco ih, an fa le cun an hngilh rero thlang, a pawi zet. Kan fa le biak nak ah mirang ttawng kan hman ding le cu, mirang ttawng lawng silovin, Lai ttawng thawn biak cih sehla, a pahnih in an thiam thotho ding. Nauhak lam sibawi pawl in nauhak pawl hi an nauhak lai ihsin, ttawng tampi zirh le upa hngakin an thiam awl sawn an ti. Keitla fapa kum 5 mi le fanu kum 2 USA ih suakmi ka nei ih, tuni tiang mirang ttawng in kan be hrihlo, ziangah tile kan ttawng an hngilh kan phang. A nu an biak le Mizo ttawng a hmang ih keimah in biak le Falam ttawng a hmang. Halkha le Tidim ttawng khal theiseh tin kathiam tawk in ka be theu ih, mal tete an thei thiam.
Mirang ttawng hmang mi ram ih um mi nauhak hrangah cun, mirang ttawng cu an duh maw duh lo maw an cartoon TV zohnak ah le video game lek nak le tlawngkai nak ah an mah ten an thiamthei thotho. Mirang vekin an ttawng thei sal thotho. Mirang ttawng a thupi lo tinak silovin, mai ttawng hngakin ziang ttawng hman hi thupi ah ret lo ding ti ka duh nak san a si. Mirang ttawng a si ruangah Lai ttawng hngak in a ttha sawn nak le a cangkang nak a um cuanglo. Kan ttawng kan mah in kan khaisang lo ah cun, miphun dang nih cu in khaisang sak lo ding. A cancan ah ka fapa te cun “Dad & Mommy” tin in ko hmanah kha cu kan ttawng a silo, mirang ttawng si kan ti ih,”nunu & papa” tin in ko sal. Sim duhmi cu, an nauhak laiin napin kan sim cia lo ah cun, kan ttawng cu fa le pawl in an hngilh mai ding. Mai ttawng an hngilh cun, mai miphun lainat nak, tampi an nei lem lo ding. Cubakah, kan Laittawng cu mitampi hman mi a si lo ruangah kan inn sungsang rori ah kan hman a ttul. Curuangah maittawng thiam nawn lo khawpih mirang ttawng thiam hngak in mai ttawng khal thiam mirang ttawng khal thiam thotho hi kan tum sawn cio pei.
A si le ziang tin ttan kan lak thei ding. A tawizawng in zoh tlang uh si.

1) A bikin ramdang ih um Laimi pawl in kan tuah thei dingmi pawl cu kan um nak cio ih Laimi biak khawmnak ah Sunday school ttha ten mai ttawng in zirh bakah, Laica zitnak nei phah sehla a thupi bik. USA um mi hrangah cun kum khat vawikhat Lai kumthar puai kan tuah tikah tla, nauhak pawl hrang ah Laica zir nak can tawi te nei tum sehla, ttang kai nak tampi a nei ding.
2) A thupi bik cu nu le pa pawl hi kan si, kan inn sungsang cio ah, kan Laidann, le ttawng thupi zet in kan fa le kan zirh ah cun, tuhnu kum ziang maw zat tal ah cun, kan ttawng rorin ph.D tiang zir ding caa kan nei thei leh ding. Inn sungsang ah kan ttawng kan hman lo ah cun, a lengah va zir hmansehla an thiam thei ngaingai lo ding.
3) Kan Lai hla sak thiam pawl hmang in VCD tthattha Laitlang mawinak lang in tuah sehla. Cu pawl cu hilam ih kan fa le nau le pawl zok tlak zet an si ding. Culawng silovin, kan fa le pawl in an pi/pu le an miphun suahkeh nak an mit in an hmu hrimhrim thei ve kha a ttha. Cu lawngah Laimi hi ziangvek kan si ih, ziangtin ttan ka la ve thei ding ti thinlung an nei vivo ding.
4) Lai caabu pawl, magazine, journal tvp. hi a bikin kawlram ih suahmi pawl, hilam ah (regular) zet in in kuat thei dann um sehla, cuticun kan fa le pawl khal in Laicaa duh nak thinlung an nei vivo thei ding. Calai siar ding hi tampi kan neih a ttul. Cabu lawng si lo in tusan cu IT caan a si vekin internet ah Laica siar tlak tampin ret zuam cio sehla.
A cem nak ah a tanglam ta hi khuitawk kan tleng khal ah hngilh dah hlah uhsi…

Laittawng....kan ttawng
Laihla.......kan hla
Laica........kan ca
Lairam.......Kan ram
Laimiphun....kan miphun

Kan miphun, ram, calai, ttawng khaisang in duhdawt cio uh si…..

KA CO VO



(By: Piangte)
Kum 17-18, no lai caan ttha,
Ram hrang nun thap, tupi lak,
Ni sa le ttoruah, cangvat lakah, lungto tingtlin, Hling ihphah hmangin, Pathian pekmi miphun hrang,
No lai caantawi, ttuan ttentto le nunnak thapin,
Ram hrang ttuan ee ka ti…

Kumli liamee, thlanhripi le thisen tla in,
Rak ttuan hmanseh, lungthin danglam,
Sinak duh le duhham pawl ruangah,
Tumtah thlenglo, cawlh a ttul ee,
A pawi ka ti acuih ka thin,
Ramhrang ttuan ee ka ti…

Ramhrang ttuan pa, miih ziang siarlo,
Mi aa in ti, a pawilo.. milian neinung,
Nuncang mawilo, cawimawi an hlawh,
Ziangsan kan tleng, manglam bangin,
Thutak ttan ngam, nitin an mal, hmanseh kei cun..
Ramhrang ttuan ee ka ti…


Mithmuh Pathian, sunghno nu le pa,
Pathian pekmi, ka u duhtak,
Pialral an thleng, an duat an fapa hniang,
Ruak khal hmu lo,ruak vui theilo
Hi maw ka covo, a cuih ka thin…
Ramhrang ttuan ee ka ti….

Kum kul liamee, hmuh ni um lo suahpi unau,
Semnak Lairam, mittlam ah le
Zanmang ah lawng….Kirsal theilo,
Kir ni hngakhlap, nithla siar in…..
Kiangkap rualpi hmuhsuam tawng maw,
Ramhrang ttuan ih ka covo…..

Hmaseh keicun, dungsip lo le,
Huaisen nak thawn, thutak ttan in,
Hmuahsuam nak hmuah, ttan laknak ah,
Hman tum sawnin, tumtah thleng tiang,
Ttuan ttento ding ti in …
Ramhrang ttuan ee ka ti…………..

Tuesday, June 17, 2008

IMAGINE


(By: Piangte)


If we could love one another as Jesus taught us
If we could forgive one's wrong doing
If we could be humble enough to apologize for our faults
If we could understand others' weaknesses
If we could realize diversity is the essence of God's creation
If we could appreciate our differences
If we could learn from the mistake we made
If we could forget the past
If we could distinguish friends and foes
If we could eliminate hatred among us
If we could think twice before we act
If we could count from one to ten before we get angry
If we could see things from a brighter side
If we could open our eyes wider
If we could practice what we read and what is good
If we could always remember we all are created equal
If we really know who we are
If we really know two is bigger and stronger than one
If we really know what our main strength is
If we are not hesitant to say "sorry" for our wrong doing
If we are brave enough to stand for what is right
IMAGINE, our world will be a much better place to live

If not..?????????

DON'T QUIT


(By: Anonymous)
When things go wrong, as they sometimes will, when the road you're trudging seems all uphill, when the funds are low, and the debts are high, And you want to smile, but you have to sign, When care is pressing you down a bit, Rest if you must, but don't you quit. Life is queer with its twists & turns, As everyone of us sometimes learns, And many a failure turns about, When he might have won had he stuck it out, Don't give up though the pace seems slow, You may succeed with another blow. Success is failure turned inside out, The silver tint of the clouds of doubt, And you never can tell how close you are, It may be never when it seems so far, so stick to the fight when you're hardest hit, it's when things seem worse,that you must not Quit!!!!!!