A sojourner/ Khualtlawngpa/အာဂန္တု

I am not rich

I am not an influential person

I am not good at socializing

I often make mistakes

I am just a sojourner, who is traveling

In this world till I am expired!

Mi neinung ka silo

Mi hip ciamco thiam ka silo

Rualpi kom ka thiam ciamco lo

Thil ka tuah sual leuhleuh

Kei cu leitlun ih thih hlan sung te

Khual tlawng vakvai rero men mi mikhual ka si!

ကျနော်သည် သူဌေးမဟုတ်ပါ

ကျနော်သည် သူများကိုလွှမ်းမိုးနိုင်စွမ်းမရှိပါ

ကျနော်သည် သိပ်မပေါင်းသင်းတတ်ပါ

ကျနော်သည် အမှားခဏခဏ လုပ်တတ်သည်

ကျနော်သည် သက်တမ်းကုန်သည်အထိ

ခရီးသွားနေသော အာဂန္တုတစ်ဦးပါ။

Ziang a lang theu?

Moses kha thukham 10 Pathian in a pek laiah, Pathian kiangih caan a mawi tawk a hmang ruangah, mipi hnenih a va kir sal tikah a hmai cu tleunak in a khat! Pathian sunparnak a parah a lang!

Nitin kan nunnak ah zo thawn caan kan hmang tam bik? Pathian thawn caan hmangtu kan si ahcun, sim tul loin mi in nitin kan nun, kan tongkam, kan mithmai le um dan ah Bawipa sunparnak an hmu ding! Caan kan pek tam bikmi ih mizia kan nun in a kengcem ringring!

Nupa hman umtlangnak a rei cun theilo karah kan mizia kan copy aw theu! Moses vekin kan nun ah Pathian sunparnak lang thei cio ding in Pathian in lam in hruai cio hram seh!

Luh nak/ Lut man!

Phunsang tlawng kai thei ding ahcun, a tlangpi in High School ih GPA tha zet ngah a tul. Ram dang ih sin zir duh hrangah an qualify le qualify lo entrance exam le test tivek a tlangpi in a um lala. Cucu an duhmi phunsang tlawng kai theinak le luh theinak ding ah a si!

Cuvek thotho in, ram tampi hrangah USA ra ding cun visa apply tul. USA ummi ramdangmi USA citizen apply tik khalah, interview an ong/pass tengteng tul!

A langte kan umnak leitlun ih tlawngkainak, ram picang tlawnnak le rammi sinak hrangah cun neihsiah cem le teimak suah in tang lak tul theu. A qualify an timi lawng ih ngah a si!

Sinan, kumkhaw nunnak hrang le vanram kan luh theinak dingah Pathian cun kan qualify le qualify lo zoh sawnloin, qualify lo ciami sawn kha Fapa Jesuh thisen thawngin qualify ah in cang tir!

Nang le kei ih kan tuah tul mi um sun cu, “Bawipa ka qualify theilomi rundamnak a lakin in pek ruangah ka lungawi” ti ding lawng a si! Pathian ih kan phulo rundamnak laksawng sunglawi in pekmi cu minung felnak, zuamnak, thiamnak, teimaknak le sumpai ih lei theih le ngah theih lomi a si!

Amen!

Glorified body

I Kor. 15:42:44;” Miithi pawl thihnak ihsin thawhter an si tikah cubangtuk in a si ve ding. Taksa pum cu phum a si tikah a thi theimi a si; thawhter a si tikah a thi thei lomi a si ding. Phum a si tikah a mawi lo ih a ṭawnṭaizet; thawhter a si tikah a mawizet ding ih a cak zet ding. Phum tikah taksa pum a si; thawhter a si tikah thlarau pum a si ding. Taksa pum a um bangtuk in thlarau pum khal a um a si.”

Minung ih mawinak hi kan taksa, kan ruangpum zohin “a mawi, mawilo” timi thuthluknak kan tuah ṭheu. Ruangrai mawi rengreng hi cu a tlangpi in mawi kan ti cio. Sinan, cu tiih, ruangrai mawi zet nei dingin mipakhat in ziang tlukin zuam a ṭul, tikcu pek a ṭulih teimak suah le sumpai cem, ei in sup awkin lek le tuah a ṭul timi kan hngilh ṭheu. Thlakhat hnih men caan pekih rak cang suak theimi thil a silo. A kum telih teimak suahnak zarih rahsuahmi sawn a si.

Kei tla tleirawl pek ihsin teimak suahin lek paih zetmi ka siih, mah le tawkah ka tak ruangrai mawi dingin le harhdamnak dingah discipline nei zetin kum tampi gym ih lektu ka si tikah a harsat zia ka thei tawk zet ve. Pheh aw lo ten thlalang ih zoh awk tikah, tikcu pekih ka rak lek rero mi ih a rahsuahmi “muscle” pawl hmuh tikah hna a ngamih mah le mah rinsan awknak a suah tir ṭheu.

Cuvek thothoin, zumtu kumkhua kan nunnak dingih kan neih dingmi kan taksa (glorified body) hrangah teh ziangtlukin teimak suahin caan kan pek, caan kan hmang timi a thupi zet. Thih hnu larnak a hmumi hrekkhat ih ca nganmi ka siar mi pawlah kan thih hnu ih kumkhaw nunnak hmun va thlen cun, tuih leitlun ih kan nunnak hi cu manglam vek men a si,a tak a silo zia a lang an ti. A tak cu kumkhaw nunnak vanram ah a um mi a si. Cumi ih kan taksa ding cu Bible ah tampi a sim mi sung ihsin I Kor 15:42 ah khal fiangten in sim.

Cumi a thlengawk danglam dingmi, kumkhaw daih, a siat a ṭawt thei nawnlo dingmi, mawinak thawn kumkhua a hmun dingmi kan taksa (glorified body) hrangah cun, kum malte sung lawng daih dingmi kan taksa pum kan kilkhawi hnakih a let tampi sawnin a thupimi a si! Cuvek taksa ruangpum nei dingah na ready zo maw?

 Mirang in Mirang a kapthat tikah buainak um lo.

Midum in Mirang a kapthat tikah buainak um lo.

Midum in Midum a kapthat tikah buainak um lo.

Midum in Asian mi a kapthat tikah buainak um lo.

Mirang in Midum a kapthat tikah buainak a thleng!

USA khalah justice system le law & order hi a dik tawk lo!

ငဖြူကငဖြူကိုသတ်ရင်ပြသာနာမရှိ

ငမဲကငဖြူကိုသတ်ရင်ပြသာနာမရှိ

ငမဲကငမဲကိုသတ်ရင်ပြသာနာမရှိ

ငမဲကအာရှသားကိုသတ်ရင်ပြသာနာမရှိ

ငဖြူကငမဲကိုသတ်ရင်ပြသာနာတက်ကုန်ရော

အမေရိကမှာလည်းတရားမျှတသောဥပဒေဆိုတာမရှိနိုင်ရှာ။

An Luar Tuk Maw?

Himi ka nganmi hi, article hrekkhat ta le news pawl lakkhawm hnu ih keimah bulpak ruahnak ka nganmi a si. 

Kan thei cio vekin USA ram hi ram zalen zet le ramnuam pakhat a si. Kan dung kum ih midum misual pakhat (G.F), a hmin pum ka ngan duh lemlo palik kutin a thi laiah, mipi tampi lamzin zawhin rampi lawng siloin, leitlung a hni tir thei.

Taktak ti ahcun a thipa kha misual ngaingai, criminal record tam tuk neizo mi a si. Palik pa ih a hngawngih a nen lai khalah rit theih sii a rimi a si. Palik pa ih tuah dan kha cu a luan deuh rori. Sinan, misualpa kha mi hratkhawkeng (hero) a si hrimhrimlo. Sinan, hero vekin a thih hnu ah an cawimawi ciamco. A thih ruangah a sungkhat unua pawl millionaire ah an cang ṭheh. Palik pa kum 22 le hrek thawng tla dingin dan an pek. Hipa thih ruangah khaw tampi ah billion tel sungin inn le lo an siatsuah ih an ur kaang. Palik tampi hnaṭuan an suak phah. Thilṭha hnakin ṭhalo a suahpi tam sawn.

Culawng siloin tubai, June ni 26, 2021 USA ih Olympic lehnak ih tel dingmi midum nunau pakhat thirhlum den (Hammer throw) zuamnak ih pathumnak ngah nu (G.B) in USA rampi hla sak lai le thantar cu zianghman siarloin lehlam hoih san in a um. USA mipi an thinheng zet. Mi tampi in “USA ram aiawh ih zuammi in kan rampi hla le thantar upat hna a thiam lo ahcun, tel hlah seh, a dam sung lek nawn hlah seh, a duh nak ramah kir sal seh” titu tla an um.

Hinu in 2019 Lima, Peru ih an zuam awk lai laksawng lak lai khal ah a kut tum tlun lam ah a rak thlir dah ih kum khat sun an rak cawlh (ban) tir dah zo mi a si. Tuṭum a thil tuahmi thawn pehparin Senator Ted Cruz cun “USA in thil sual kan tuahmi a tampi ko, sinan leitlun ih mipi zalennak pe tam bik ram, mipi harsatnak ihsin khaikiang tambik ram le zalen nak hrangih thisen luangih nunnak liam tambik ram kan si” a ti.

America ih rak um hmaisabik pawl Native American pawl hrangah khal “The Civilization Fund Act of 1819” timi an rak tuahih an fale pawl tlawng ṭha ten kai thei dingin an rak tawlrel nan, Native pawl lala in an duh thei cuanglo ruangah 1970 ah himi dan cu an ṭhiatbal sal. USA acozah cun a cang thei tawkin mibanglo tete le harsa deuh pawl a cang thei tawkin bawm a tum ringring.

Hitawkih ka sim duhmi cu USA hi ram famkim a silo, a tawk mawi in hnam thleidan nak an nei ko. Sinan simtlak a si lemlo. A tlunlam ih thilcangmi a bikin misual palik kutih a thipa kan zoh asile, taktak ti ahcun dinthluk lairelnak a um lo. Palik pa kha a mawi tawk dan pe ding cu a phu ko. Sinan misual thi pa kha hero a si hrimhrimlo. A thih hnu ah Newark city le New York pawl ah a lem an tuah betbet.

Khat lam ah USA khal ram picang a sinan, dinthluk lairelnak taktak hi, mipi in asilo zawng (Emotional based) in le a hnam zawngin (Racism) an fehpi sung ahcun a um theilo ticu a fiang.

Rallokap kan rak do, kan rak kap

Mah le tlin tawkin

Thisen a luang

Nunnak kan thap….

 

Kum 30 lenglo rei hnu…

Rallokap pawl an hrang lala

Nonawn pawl tla

Nunnak thap in….

 

Mah le caan cio

Dungsip loin, ralhrang hmuah

Neihmi hriamhrei le theihtawp suahin

Ci mit uh si law….

 

Rallokap kan rak do, kan rak kap

Mah le tlin tawkin

Thisen a luang

Nunnak kan thap….

 

Kum 30 lenglo rei hnu…

Rallokap pawl an hrang lala

Nonawn pawl tla

Nunnak thap in….

 

Mah le caan cio

Dungsip loin, ralhrang hmuah

Neihmi hriamhrei le theihtawp suahin

Ci mit uh si law….

အားပေးချင်ပါတယ်

စစ်အစိုးရစံနစ်ဆိုးကြီးကို အမြစ်ကနေဖြုတ်ပစ်ဖို့ တော်လှန်ရေးလုပ်ကြရာဝယ် အခက်အခဲမျိုးစုံကြုံလိမ့်မည်။ ကြုံနေဆဲလည်းဖြစ်သည်။ သို့သော်အားတင်းထားကြစို့။ ပန်းတိုင်ရောက်လုနီးပြီ။

တောထဲတောင်ထဲ စစ်သင်တန်း တက်နေကြတဲ့ G-Zလေးတွေ အားတင်းထားကြ။ ကျနော်သိတယ်၊ G-Z အများစုက အလုပ်ကြမ်းမလုပ်ဖူးတဲ့သူတွေ၊ အများအားဖြင့် ‌ဘောလ်ပင်လေးနှင့်စာအုပ်သာ ကိုင်ပြီး ‌နေလာကြတဲ့သူတွေပါ။ မင်းတို့ရဲ့တိုင်းပြည်နှင့်လူမျိုးအတွက်ပေးဆပ်မှုဟာ အလွန်မွန်မြတ်လှတဲ့ပေးဆပ်ခြင်းပါ။

မင်းတို့လိုဘဲလွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်၃၀ကျော် ၁၉၈၈တုန်းက မင်းတို့ရဲ့အဖေအမေအရွယ် G-Xတွေကလည်း ‌အသက်နှင့်ရင်းပြီးပေးဆပ်ခဲ့ကြတယ်။

အိမ်မှာဆိုရင် တူတောင်မကိုင်ဖူးတဲ့လက်ကနေ သေနတ်ကိုင်ခဲ့ကြတယ်။ တောထဲမှာ မိုးရာသီဆိုရင် ခြင်၊ဖြုတ်၊မျှော့တွေရဲ့သွေးစုတ်မှုရည်ရည်လည်လည်ခံခဲ့ရတယ်။ နာဂနယ်မြေမှာတနှစ်နီးပါး စားစရာမရှိ၊ အစာငတ်လို့ ဌက်ပျော်ပင်တွေဘဲစားလိုက်ကြတာ၊ မစင်တောင် ဝက်မစင်နှင့်ပင်သွားတူတော့သည်။ ဝက်များသည် လူ့မစင်ကိုစားလေ့ရှိသော်လည်း ကျနော်တို့၏မစင်သည် ဝက်မစင်နှင့်သွားတူနေတော့ ဝက်တွေပင်မစားချင်ကြပါ။

ကျနော်တို့အသားအရေသည်လည်း မြွေအရေခွန်နှင့်ပင်သွားတူတော့သည်။ ဌက်ဖျား၊ ထုန်ရောဂါ၊ ယားနာ မျိုးစုံနှင့်လည်း နပန်းလုံးရတာလည်းအမော။ သို့သော် အဲလိုချိန်မျိုးမှာ စိတ်ထဲပေါ်လာသည်က ဒါတွေအားလုံးသည် တိုင်းပြည်နှင့်လူမျိုးအတွက် ပေးဆပ်ခြင်းဖြစ်သည်ဆိုတဲ့ အသိတရားလေးဝင်လာတာနှင့် ပိတိဖြာကာခံနိုင်ရည်ရှိခဲ့သည်။

ထိုနည်းတူဒီနေ့ တွင် ပေးဆပ်မှုပေါင်းစုံ၊ နည်းလမ်းအမျိုးမျိုးနှင့်တိုက်ပွဲဝင်နေကြသောသူများ၊ အသက်စွန့်တိုက်ပွဲဝင်ကြသောသူရဲကောင်းများ၊ CDM သူရဲကောင်းများ၊ ထောင်ထဲရောက်နေသောမျိုးချစ်ခေါင်းဆောင်များ၊ တောခိုလက်နက်ကိုင်သော တော်လှန်ရေးသမားအားလုံးအား အားပေးချင်ပါသည်။ မင်းတို့အားလုံးရဲ့အနစ်နာခံခြင်း၊ ပေးဆပ်ခြင်းများကြောင့်ဒို့ပြည်ကြီးလည်းစစ်အာဏာရှင်စံနစ်ဆိုးအုပ်ချုပ်မှုလက်အောက်မှလွတ်မြောက်တော့မှာပါ။

အရေးတော်ပုံအောင်ရမည်မှာ မုချဧကန်မလွဲပါ။

တိုက်ပွဲဝင်ရဲဘော်အားလုံးကိုလေးစားလျှက်။

သတ်ဖြတ်တယ်

မီးရှို့တယ်

လုယူတယ်

ဖျက်စီးတယ်

ခြိမ်းခြောက်တယ်

လိုက်ဖမ်းတယ်

ညှင်းပန်းနှိပ်စက်တယ်

မတရားအမှုဖွင့်တယ်

သေဒဏ်ပေးတယ်

သို့သော်စစ်ခွေးတွေ

မအောင်မြင်ပါ

စစ်ခွေးတွေရှုံးနေပါပြီ

စစ်ခွေးတွေလုပ်နိုင်တာကုန်သွားပြီ

ဒို့တတွေပန်းတိုင်ရောက်ခါနီးပြီ

အားတင်းကြစို့ရဲဘော်တို့

ပွဲသိမ်းဘို့မဝေးတော့ပါ

အရေးတော်ပုံအောင်မြင်နေပါပြီ။

ပျောက်ကြားစနစ်တွင်စဉ်းစားရမည့်အချက်များ

၁) ပျောက်ကြားစနစ်သုံးရခြင်းသည် လူအင်အားလက်နက်အင်အားမမျှသောကြောင့်သုံးရခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့်ပိုပြီးသတိထားရမည်။

၂) ထိုးစစ်မစခင်၊ plan A,B,C ပိပိရိရိရှိရမည်။ Plan A မဖြစ်မြောက်ခဲ့ရင် B, B မအောင်မြင်ရင် C ဆိုပြီးဇာဝေဇာဝါမဖြစ်အောင်ကြိုတင်စီမံရမည်။

၃) ထိုးစစ်ဆင်မည့်ရည်ရွယ်ချက် သိရှိနားလည်ရမည်။ ထိုးစစ်မအောင်ခဲ့သည်ဖြစ်စေ၊ အောင်မြင်သည်ဖြစ်စေ ရလဒ်ဘာဖြစ်မည်ကိုကြိုတင်သိဘို့လိုသည်။

၄) ပျောက်ကြားထိုးစစ်ဆင်ခြင်းဖြင့် ပြည်သူအတွက်ဘယ်လောက်ထိ အကျိုး၊ ဆိုးကျိုးခံစားရမည်ကို ကြိုတင်တွက်ဆဘို့လိုသည်။

၅) ကိုယ့်ဘက်ကဒဏ်ရာရသူများအတွက် ဆေးဝါးလုံလုံလောက်လောက်ရှိရမည်။ ဆေးဆရာရှိရင်ပိုမိုအဆင်ပြေသည်။ ‌

၆) ပျောက်ကြားထိုးစစ်ဆင်ခြင်းဖြင့် ရေရှည်ရေတို ဆိုးကျိုး၊ ကောင်းကျိုးများကြိုတင်ကြိုမြင်နိုင်ရမည်။

၇) ခေါင်းဆောင်၏အမိန့်ကို ကောင်းကောင်းနာခံရမည်။

၈) ပုန်းခိုရမည့်နေရာစခန်း လုံခြုံသည့်နေရာ ရှိကိုရှိရမည်။

အရေးတော်ပုံအောင်ရမည်။

ပျောက်ကြား (Guerrilla warfare) raldo tikih theih ṭulmi tete

1. ပျောက်ကြား ih raldo a ṭulnak cu hramhrei le mipum bangawklo ruangah a si tlangpi. Curuangah ralring zet a ṭul.

2. Ral kan va do hlanah plan A, B, C tin felfai ten neihcia ṭhepṭhep a ṭul. Plan A hlawhtling lole plan B, B tlawhsam thotho le C tin buaibai lo dingin neih cia ding.

3. Ziang ruangah ral kan va kap zik timi theihfiang ding. Kan neh ah siseh, kan sungah siseh, ziangvek dinhmun ah kan um thei timi theih cia tum ding.

4. Himi kan ral kapnak ruangah mipi hrangh ziangtluk in ṭhathnemnak le ṭhatlonak a um timi ruah cia ding.

5. Hliamhma a ngahmi pawl hrangah siivai ṭha tawk tak neih cia a ṭul. Siilam thiam neih thei le a ṭha sinsin.

6. Himi do awknak ruangah caan tawite le caan saupi hrangah ziangtluk ṭhatnak le ṭhatlonak a suahpi ding timi ruat cia a ṭul.

7. Hotu ih thupek ṭha ten thlung tengteng ding.

8. Relhnak ding hmun ṭhate le a himnak hmun neih tengteng ding.

Kan neh tengteng ding!

 အရင်တုန်းက သူတို့အခေါ် ရောင်စုံသူပုန်

အပေါ်စီးပြီး ဆက်ဆံခံရတဲ့၊ ဘာတဲ့ "တိုင်းရင်းသား"တဲ့

သူတို့အနိုင်ကျင့် ခံခဲ့ရတဲ့ တိုင်းရင်းသား
ပြည်သူများ အထင်လွဲခံရတဲ့ လက်နက်ကိုင်

အစိုးရစိတ်ကြိုက် စော်ကားခံရတဲ့ တိုင်းရင်းသား
တန်းတူဆက်ဆံခြင်း မခံစားရတဲ့ တိုင်းရင်းသား

အခုတော့ မျက်စိ၊နားပွင့်ကြပြီပေါ့
သူတို့ပေးတဲ့အမည် ဒီတိုင်းရင်းသား
ရောင်စုံသူပုန်၊ သောင်းကျန်းသူများ သာမရှိခဲ့ရင်
ဒီတော်လှန်ရေကြီးး ဘယ်ပုံဘယ်နည်း ဖြစ်မည်မှာ
မတွေးဝံ့စရာပါ။

သူတို့အပေါ်စီးပြီး ဆက်ဆံခဲ့တဲ့ တိုင်းရင်းသား
သူတို့စော်ကားခဲ့တဲ့ ရောင်စုံသူပုန်
သူတို့ခွဲခြား ဆက်ဆံခဲ့တဲ့ သောင်းကျန်းသူ
သူတို့ ရက်စက်စွာ သတ်ဖြတ်ခဲ့တဲ့လက်နက်ကိုင်များရဲ့
ကျေးဇူးကို ပြည်သူတို့ မမေ့ကြစို့နဲ့နော်။

ကျေးဇူးတင်ပါတယ် တိုင်းရင်းသား၊ရောင်စုံသူပုန်၊သောင်းကျန်းသူနှင့် လက်နက်ကိုင်တို့ရေ။
ဆက်လက်သောင်းကျန်းနိုင်ကြပါစေ။
အရေးတော်ပုံအောင်ရမည်။

အရိုင်းမြေမှ တူမီးယမ်းငွေ့များ

 

ဘိုးဘွားခေတ်မှ သတ္တိအပြည့်

ရွှေဂျိုးဖြူမင်းသားဦးဆောင်ကာ

နယ်ချဲ့တွေ ခက်ခက်ခဲခဲနောက်ဆုံးမှသိမ်းပိုက်နိုင်တာ

အရိုင်းမြေ ချင်းတောင်ပါ။

အဲလိုခက်ခဲစွာ တိုက်ခိုက်ရတာဟာ

အရိုင်းမြေမှ ရဲရဲတောက်သူရဲကောင်းများနှင့်ချင်းရိုးရာတူမီး‌သေနတ်ကြောင့်ပါ။

၂၁ရာစု၊ လက်နက်အပျံစားတွေ လက်မြှောက်အရှူံးပေးရတာလည်း ဒီအရိုင်းမြေမှတူမီးသေနတ်ကြောင့်ပါ။

စစ်ခွေးများခွေးပြေးဝက်ပြေး ပြေးရတာလည်း ဒီတူမီးလေးကြောင့်ပါ။

အရိုင်းမြေမှသတ္တိ

အရိုင်းမြေမှတူမီး

အရိုင်းမြေမှာယမ်းငွေ့များ

အရိုင်းမြေမှ လူရိုင်းလေးများ

စစ်အာဏာရှင်စံနစ်ကျဆုံးသည်ထိဆက်လက်ရိုင်းနိုင်ကြပါစေ။

အရေးတော်ပုံအောင်ရမည်။

 

Falam nikhua sia caan

Khua a ri, ruah a tak

Meisa a siat, khua a thim

Khua a dai, khua a sik..

Rinlopi’n, mithlamah na rak lang

Zohman, theihpi loin, lung a leng

Liamcia caan ih, Kawl tlawng zin ..

Fur caanih, nithawng in zawn lai te..

Mitthlam ah a caam, kokir thei si lo…

Ka lo ngai, ka lo hngilh dahlo ka U duhtak!  

They have stolen our freedom

They have taken so many innocent lives

They have destroyed so many cities

They have burnt our properties

They have robbed our houses

But the more violence they use

The louder we shout

The more they kill

The stronger we become

They will never take away,

They can never take away

Our feelings and determinations

We shall prevail!

ကျနော်တို့လွတ်လပ်ခွင့်တွေ သူတို့ခိုးယူသွားတယ်

အပြစ်မဲ့ပြည်သူအသက်ပေါင်းများစွာ သတ်ဖြတ်တယ်

မြို့များစွာ ဖျက်စီးကြတယ်

ပြည်သူပိုင်အဆောက်အဦးတွေ မီးရှို့ကြတယ်

ပြည်သူအိမ်တွေ ဓားမြတိုက်ကြတယ်။

သို့သော် သူတို့ကြမ်းးလေလေ

ဒို့‌တတွေ ကြွေးကြော်သံ ပိုကျယ်‌လေလေဘဲ

သူတို့ ပိုသတ်လေ

ဒို့‌တတွေ ပိုခံနိုင်ရည်ရှိလေ၊သတ္တိရှိလေဘဲကွ

ငါတို့ရဲ ရည်မှန်းချက်နှင့်ခံစားမှု‌တွေ

သူတို့ဘယ်တော့မှ လုယူနိုင်မည်မဟုတ်ပါ။

အရေးတော်ပုံအောင်ရမည်။

March 27th, 2021 Speech (Indianapolis)

 

Today we are here to support CDM in Burma. Today we are gathering here to denounce and condemn the military coup in Burma. Today we come together here to pay our respect to all fallen heroes who have sacrificed their lives for freedom. Today we are here as one big family to show that we are with our brothers and sisters in Burma, fighting to end the military regime!

33 years ago on March 20th, 1988 I was released from the notorious Insein prison along with many students, after excruciating experience and nightmares in prison! Many civilians and students were arrested and killed during ’88 uprising just because of peacefully protesting against the military government known as the Burma Socialist Program Party at that time.

I vividly still remember how cruel and how inhumane this military coup was and still is. I know how they could do damages to our country and the people just to have illegitimate power over the people! For years they have done way more than enough damages to the country and they have taken away so many innocent and precious lives. Since Feb. 1st of this year, thousands of civilians have been arrested and more than 300 have been killed including children. The use of deadly force is deliberate. Several civilians were shot in the head. Many cities have become ghost cities and also many parts of the country have become battle fields.

Even though the military and police responsibilities are to protect the citizens and defend the country, in Burma they have become enemies of the public by robbing, torturing and killing innocent people day and night. No places are safe anymore in Burma. They have destroyed our cities, they have burnt our houses. Enough is enough now! We cannot lose this time by giving up! Let's not repeat the same mistake, we made in 1988 by giving up so soon!

The military regime will have no more power!

The military regime must go down!

The military regime will cease forever!

We have to make sure that there is no more military dictator and coup in our country for generations to come!

I would also like to thank for all the steps taken by US, UK, EU and the UN Security Council to dismantle the military regime. We also fully support what the US secretary of state Anthony Blinken said, I quote “we call again the military regime to release those unjustly detained, halt the brutal killings, and return power to democratically elected government”.

Today once again we urgently call upon international communities, all democratic countries around the world to take severe pressure and actions on the military regime. All statements and concerns are not strong enough to do any damages. What we need right now is a real action to finish the military coup in Burma.

Let me conclude my short speech by quoting what Rev. Dr. Martin Luther King Jr. said “The time is always right to do what is right” That right time is right now. Let’s start doing it right, right this very moment! Together we'll win! We shall overcome soon! Freedom, liberty, justice, prosperity and democracy will once again reign in Burma.

Thank you and God bless!

အရေးတော်ပုံ အောင်ရမည်။

 March ni 20, 1988 cu rampi buai ruangah thawng in thlakih, Insein thawnginn ihsin ka suak ni a rak si! Kum 33 a rak kim ta riai!

33 years ago like today on March 20th, 1988 I was released from the notorious Insein prison along with many students, after excruciating experience and nightmares in prison!

I vividly still remember how cruel and how inhumane this military coup was and still is. I know how they could do damages for the country and the people just to have illegitimate power over the people!

They have done way more than enough damages and they have taken away so many innocent and precious lives. Enough is enough now! We cannot lose this time by giving up! Let's not repeat the same mistake, we made in 1988!

The military coup has to be dismantled!

The military coup needs to end!

The military coup must go down!

We have to make sure that there is no more military coup in our country in the future!

Together we'll win!

We shall overcome soon!

(I salute and give my respect to all fallen heroes & CDM people).....

ဒီနေ့လိုမျိုး လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်‌ပေါင်း၃၃ မတ်လ၂၀၊ ၁၉၈၈ တုန်းက

ကျနော်ဟာ ရက်စက်ယုတ်မာလှတဲ့ စစ်တပ်ရဲ့ညှဥ်းပန်းနှိပ်စက်မှုတွေကို တဝကြီးခံစားပြီး အင်းစိန်ထောင်ကနေ လွတ်မြောက်လာတဲ့နေ့ထူး‌နေ့မြတ်လေးဖြစ်ပါတယ်။

ဒီနေ့ထိ မျက်စိထဲထင်ထင်မြင်မြင် သူတို့ရဲ့လူမဆန်တဲ့ရက်စက်မှုတွေမြင်ယောင်နေဆဲပါ။ အတင်းအာဏာရယူဖို့ တိုင်းပြည်နှင့်ပြည်သူ့အပေါ် သေနတ်အားကိုးပြီးရက်ရက်စက်စက် လုပ်ရက်တဲ့လူမဆန်တဲ့ လူမိုက်ကောင်‌တွေပါ။

သူတို့ဖျက်စီးတာတွေ၊ အပြစ်မဲ့လူ့အသက်ယူသွားတာတွေဟာ တအားလွန်နေပြီ။ အခုတော့တော်ပြီ။ ဒီတချီတော့ အရှုံးမပေး၊ နောက်မဆုတ်ကြေး။ ၈၈ တုန်းကအမှားလိုမျိုး ထပ်မလုပ်မိအောင်ကြိုးစားကြစို့။

စစ်အာဏာရှင်စံနစ် ဖျက်ပစ်ရမည်။

စစ်အာဏာရှင်စံနစ် ပြီးဆုံးရမည်။

စစ်အာဏာရှင်စံနစ် ကျဆုံးရမည်။

စစ်အာဏာသိမ်းခြင်း ဒို့တိုင်းပြည်၏အနာဂတ်တွင် လုံးဝမရှိအောင်အမြစ်ကနေဖြုတ်ပစ်ရမည်။

အရေးတော်ပုံ အောင်မြင်နေပြီ။

(ကျဆုံးသောအာဇာနည်များနှင့် CDM တွင်ပါဝင်တိုက်ပွဲဝင်သူအားလုံးကို ဦးညွတ်ကာရဝပြုပါသည်)

 

Ui kuahko cingin

Sianglo cingin

Lungthin kuai cingin

Nunnak in laksak rero ..

 

Mi siatsuah le

Nunnak laksak lawng

An tuah theimi um sun a si thlang

Ziangah tile an sung zo ruangah..

 

Nunnak le thinsen thawn leimi

Zalennak ni mawi a suak cing ding

Kan ṭah aihramnak ni pawl

An cem cing ding…

 

CDM tuah rero hrih uh si!

Ṭang tlang sinsin uh si

An sung rero zo..

Kan neh rero zo

Ralkap thuneihnak a ci kan mit ding!  

Ziang Ruangah Kan Neh Theilo?

 

 

1988 rampi buai ruangah, kei khal dothlennak tuah ve dingin meithal kai in kum 4 sung ramhnuai ah ka rak um ve. KIA ah kum 2 luan lai ralkap training kai le raldo zirin ka rak um. Training instructor ka siih,  ṭum thum lai training ka pe ve manih, ṭum hnih ral do nakah ka tel man.

 

Thulu ih ka ngan vekin abikin ziangruangah tlangparmi hriamhrei kai tampi kan um nan, kum 70 lenglo Kawl ralkap kan neh theilo timi ka hmu ban tawk le KIA ih ka hmuhtonmi thawn tawi theibikin ka ngan duh.

 

Kawlram ih hriamhrei kai, tlangparmi thuanthu kan zoh le KNU (Karen) pawl hmun hnih ih an kuai hlan ahcun an rak cak bik, cu hnuah KIA (Kachin) le tu ahcun AA (Yakhai) pawl mipum ahcun an tambik ding a zum um. KIA hi tlangparmi lawng siloin ABSDF (All Burmese Students’ Democratic Front) timi tlawngta pawl ralkap training rak petu khal an si. 1989 KIA ih kan um laiah, Palawng, ABSDF, Kuki tivek pawl khal KIA ih training rak kai an si.

 

Kachin ram cu ramṭha zet a siih, KIA ralkap cawm awknak dingah paisa an harsa lo lawlaw. Lung man khung, bing (opium) le thil dangdang in an cawm awk thei. KIA senli cin pawl cu bing le lung man khung tivek in sumdawn theinak an nei. Culawng siloin, lo an tuah a sile KIA ralkap pawlin a ṭul dandan in an bawm ṭheh. An bawi hmerhmer ngaingai!

 

KIA ih bokhat (One star) cin tla cu milian an tam ngaingai. Bokhat cin cu KIA ih dawisuak ding an phang sawn lam. Ziang ah tile KIA ram sungah inn ṭha lo ṭha le ei le in nuam zetin an nung thei. Tuluk ram vek khalah bawi upa hrekkhat cu inn le lo nei khal an um. Cucu bawi upa lam pawl nuntu khawsak dan a si.

 

Ral do dan cu a tlangpi in, kum 2 lenglo kan um sungah ka hmuhtonmi cu; Fur caan hi a tlangpi in Kawl ralkap in an rak do/siim ṭheu. Cumi ah hek le chet tiih do awk/ kap awk ciamco a si. Cumi loah, Kawl ralkap pawl KIA ram sungah khual an tlawng ti theih a sile “ambush” in va bawhih kap an si tlangpi. Cucu a tlangpi ih do awk dan phun 2 um sun cu a rak si.

 

Tu hnu ih ka ruat mi cu rampi thleng ding khawp le acozah do neh ding cun, kha ti vekih “formula” maw kan ti ding, a kel deuh ringringih rak do awk men in rampi thleng a theih lo zia in hmusuak tir. Khat lamah, bawi upa cin pawl le nun nuam an cen tuk zoih, an hmui bat ngaingaimi kha thupi in an ruat nawnlo a bang. An duh caan ah tuluk ramah vacation an feh, bing (opium) le zu le sa duhduh in an cen men. Nunnak a liamtu le a ṭuantu ngaingai le ralkap lubawk tete an si….

 

Tlangpar hriamhrei kai miphun dang pawl khal a tlangpi in himi dinhmun an si ve nak tampi a um ding ti ka zum. Kawlram zalennak ngah pekah KNU pawl cun, Rangoon tiang va nawr in rampi thu neihnak an lak ngah zik te ti kha thuanthu ah kan thei cio. Sinan tu ahcun tlangpar hriamhei kai pawl an zate deuh thaw in, an mah le khur, um hmun teah hmun khuarin a khat tawkin Kawl ralkap thawn kapawk tibak lo cu, hmuh ding dang le tuahsuakmi ngaingai a um nawn lo.

 

Kawl ralkap neh duh ngaingai le dothlennak serious zetin tuah duh ngaingai sehla, Naypidaw lamih ralbawi pawl a thup ten that dan, siatsuah dan tampi a um ding. Tuni ih dinhmun ahcun, Kawl ralkap ih an va kap caan, ambush ih kap awk caan le tlangpar ih Kawl ralkap umnak post hrekkhat a caancaan teih an va kap tivek hrawng lawng hmuh ding le theih ding a um sun a si.

 

Himi hnakin step dang le strategy dang tuah theimi an nei tuk ding a zum um nan, an tuah lo hi mangbangnak pakhat cu a si. Curuangah kum 70 lenglo kan do zonan, kan neh theilo timi kha “ziangruangah?” timi zohawksal le thleng awk ṭulmi thleng thiam caan a cu tuk zo.

 

Cu lawng siloin, hi tiih, dothlennak hawltling theilonak pakhat lala cu tlangparmi hriamhrei kai pawl ih luban le bawi upa lam pawl an nun nuam tuk zo ruangah le an corrupt ve tuk ruangah a si. Tlangpar hriamhrei kaimi ih bawi upa hrekkhat tla cu Thailand ram Chiang Mai ah mipi ih harsa zetih sumbur khawmmi hmangin zu le sa, fala thawn nuam cen menih um an tampi.

 

Tusun nitiang tlangpar hriamhrei kaimi hitluk tam ve miin Kawl ralkap kan neh theilo nak sanbik ih tel ve mi cu neh ngaingai dingin an serious taktaklo, bawi upa lam pawl luxury life ih um kha nuam an ti tawk. Hlan san hmanah KNU lawngin Insein tiang a va nor thei ahcun tusan sinsin ahcun thungai suah cio sehla, Kawl ralkap hi neh tuk ding kan si. Tucu hraimhrei kaimi tlangparmi bawi upa pawl nun nuamnak fang men le an pumcawmnak ah tlangparmi ralkap pawl zonzai an tuar men vek khi a si!

 '88 rambuai, kum note ka si laiih,

Kumpi kum 4 sung ram le miphun hrangih,

Nunnak thapih ka rak pekawknak,

Ka rak uansuan awk zet...

Sinan, tuṭum ih mipi meithal neilo in..

Meithal nei ralkap (terrorist) do ngam,

Nunnak liam le CDM tuah ngam pawl

Ka hmu tikah, ka rak pumpek awknak kha,

Simtlak a si lo zia ka hmuaw suak!

Nunnak liam, hliamhma tuar,

Pumcawmnak suahsan/tansan ngamtu,

Nan zaten Hero nan si...

Nan ralṭhatnak le nan pek awknak..

Upat nak ka lo pe...

၈၈အရေးအခင်း၊ လူပျိုပေါက်စအရွယ်

၄နှစ်တာကာလ၊ တိုင်းပြည်နှင့်လူမျိုးအတွက်

အသက်ပေး၊ စွန့်စားခဲ့တာ

ကိုယ့်ကိုယ်ကို တအားဂုဏ်ယူမိခဲ့။

သို့သော် နွေဦးတော်လှန်ရေးတွင်

လက်နက်မပါဘဲ၊ လက်နက်ကိုင်ဆောင်သူ

တိုက်ခိုက်ရဲတာ၊ ကိုယ့်နေအိမ်၊အလုပ်စွန့်လွှတ်ရဲတဲ့

CDM လုပ်သူတွေမြင်တော့၊ ကျနော်ပေးဆပ်ခဲ့တဲ့ဟာနှင့်

ယှဥ်ကြည့်ရင်၊ ရှက်တောင်ရှက်မိတယ်။

အသက်ပေး၊ဒဏ်ရာရသူ

နောက်ဆံမတင်းဘဲ၊ အလုပ်မှထွက်ရဲသူ

မင်းတို့သာတကယ့် အာဇာနည်သူရဲကောင်းတွေပါ

မင်းတို့ သတ္တိကို အလွန်လေးစားမိပါတယ်။

အရေးတော်ပုံ အောင်မြင်နေပြီ။

During '88 uprising, I was young

And so prod of myself to serve

My people and country for 4 years!

Ready to lay down my life for freedom!

I used to be very proud of what I did!

But when I saw civilians without any weapons

Dare to fight with the military coup (terrorist),

Leaving their jobs and living quarters behind for CDM, my sacrifice was nothing compared to what they are doing now!

I salute all of you, who left your job without looking back. I admire your bravery and perseverance for the cause of freedom!

Indeed you all are true heroes of

Our country. We shall overcome!