Tuesday, September 10, 2013

Thil 7 fanu in a nu hnen ihsin a ttulmi


(Himi cahram hi, Christian canganthiam, Cindi McMenamin timi, rampum huapih, nu pawl conference le retreat tivekih thusimtu le cabu tampi ngantu ih nganmi ‘Inspiring your daughter-part 2’sungta, a tawi zawngih lehsalmi a si) Kan fanu pawl in an ttulmi hrangah, in zoh (watch) ringring. Kan cahnak le kan derthawng nak pawl in cawng (imitate) ttheu. Curuangah, ziang an ttulbik timi, theih a si le, an tleirawl le a upat vivo tiang tthathnemnak tampi a nei.

Nu pawl- kum 14-45 karlak survey tuahmi ih hmuhsuakmi cu atlangpi in fanu pawl in, paisa, ro tthattha, thil mangkhung tivek pawl hngakin, an duhbikmi sawn cu nu ih duhdawtnak le bawm/ttanpi (support) nak a si.

1) Na fanu kha thupibik le hmaisabik (priority) a si ti theih tir aw: Kum 19 college tlawngtanu te nih,’ka nu nih, thupibik in i ret. Cumi ruangah, ka sual hlei ce nak a um lo. Cuhngakin cumi ka theihnak in thazang in pek ih, ka nu cu in bawmtu a si ti in theih tir sawn’ a ti. Fala pakhat nih cu, ‘duhham in ti sianglo in, ka nu hrangah kei cu thupibik, a hnattuan le a paisa hngakin thupi sawn mi ka si’ ti theih tir ka duh a ti ve. Tusan zocio hnattuan le thil dang tuahttul ih buailai can khalah, na fanu kha a thupibik ih, a sunglawibikmi na can kha na fanu hrangah laksawng tthabik a si. Cumi cu pe ringring aw.
2) Na fanu cu ziangvek can khalah pom/theihthiam sak aw: Fanu cu ziang tluk upa a si khalah, ka nu in in theihpi/in pompi/in duh ringring ti a theih a ttha. Mi danglam a sinak kha nu in a theihpi/pompi a ttul. Mibur lakih, thlaphang can le kiangkap thawn harsatnak um can khalin, nui ih theihthiampi a ttul ringring.
3) Nangmah thawn pehzawmaw nak a um/a nei ringring ti a theih a ttul. (Connection): Hrekkhat fanupawl nih, ‘ka nu cu hnattuan lawnglawng in abuai thei tukih, ka hrangah zianghman a ruat dahlo, zawm-awknak kan neilo vekin ka thei’ titu an tam zet. Ziang vek din hmun ih na um khal le na fanu kha na duhdawtnak a duh khalah duhlo khalah lang tir aw. Cucu na ttuanvo pakhat a si. A theithiamsal leh ding.
4) Thlarau lamah, hram hngetzet neih a ttul: Katie timi nu te nih, ‘Khristian insang ih tthanglian mi, ka si ih, ka nauhak lai ih, ka nu nih pelhlo in in khawm tir, Bible cang in by heart tir. Paihlo cingin ka rak tuah nan, tu hnuah, a ttulzia le khami ih a tthat zia ka theiih, ka fa le ka zirh ve ding’ a ti. Krystle timi nih cu ‘ka nu in thlarau lam ah nasazet in in rak zir sehla ti ka duh tuknan’ a ti. Fanu pawl in, nu le ih Pathian kan rinsannak le ka zumnak an hmu ve ih, an zir dingah zohtthimtlak kan si a ttul. Pathian thu le hla ah hram hngetzet in bun sak aw.
5) Thil tuahsual khalah theithiam sak ding: Biaknak lam ih strict tukin kilkhawimi fanu pakhat in, ‘ka nu le pa hi kei khal minung pakhat ka si ih, thil tuahsual thei ka si ti an thei ka duh’ a ti. Pakhat nih ‘kum 14-16 hrawng ka si laiah, thil ka tuahsual pangmi in rak ngaithiam sehla, ka nuncang ziaza tampi ka tthatphah ding nan’ a ti. Fanu pawl thil sual an tuah pang cangah, theithiam sakih, minung dan a si ih, zuam sinsin nak ah an hmang thiam dingin, ttanpi an ttul can a um. An thil tihsual can le an hlawhsam can ih tha pek le lamzindik hmuhsak thiam cu an hlawhtling can ih, lawmthiam vek tluk in a thupi thotho. Thil tuahsual ko seh, ttap ko seh, famkimlo mi lei nung hi ziangvek a si ti theithiam seh. Asinan, cuvek can khalah duhdawtnak thawn lam khihhmuhtu va si ringring aw.
6) Na fanu in, zohtthimtlak nu na si a duh: Fanu pawl ih an ttulbikmi lakah nu hi an thupi lakah an tel. Curuangah, ziangvek zirhnak tthattha, ttongkam tthattha, cabu tthattha, Pathian thu le hla thawn khal nun sim in zirhaw la, nui ih nun lala ah, zohtthim dingmi le cawn tlak dingmi a umlo a si le a lak a si. Fanu in a nu a zohtthim bik ttheu. Na nuncang, ziaza, ttongkam in lang seh.
7) Na cahnak/ na nu-cannak na fanu in a ttul: Nu pawl in thinlung lam tumruhnak le cahnak neih ding a thupi tuk. Ttap awl zet le, inn sungsang nuamlozia, phunzai ringringtu, nun a harsatzia ttong ringringtu, thin nuamlonak ding thu rel ringring ti vek kha fa le hrangah tthathnemnak tampi a suahpi lo. Cuvek nu na si pang le na fanu khal thinnuamlonak beidonnak awlten a ngah thei. Fanu pawl in nu le ih nuncan ziaza, lungput a tthami/tthalomi an cawng/zir ve ruangah a tthami lawng lang tir ding kha na ttuanvo a si.

A tawi zawngin, na fanu zovek na si tir duh timi cu, nu a si mi pawl ih, nan si dan ah tampi a hngetaw a si. Curuangah si tir na duhmi vekin nung/um awla, ni khat khat ah a si tengteng ding.

No comments: