Thursday, May 2, 2013

"Ka Seherh Zetmi"...(By: Piangte)



Himi ka nganmi hi, kum 23 sung (2011 tiang) hmu duhzet le thlengsal, kirsal duhzetnan kirsal thei hrihlo leh hmu sal thei hrihlo mi ka suahnak le Lai/Chin paralttha, nu fel, mifim mithiam tampi suahnak, fimthiamnak rak zir nak, ka mang khalih ka hmu ringringmi le zukih ka hmu tinten a liamzo mi kum 23 sungah, nauhak rulkhuh neiih tthangtheilo mi vekih tthansonak (khua/peng dang thawn ttahtthim ah) nei tuk lomi ka nu “Falam” tthangsonak hrangih ka awmsung puak suakmi ka nganmi a si.
Falam pawl, Falam khua duh vekin a tthangso theilonak le pengdang kan banglonak ka hmuh dan ka rak tarlang.. Ka hmuhsuakmi, a dik ttheh tinak a si hrimhrimlo. Asinan a dikmi tla cu a um ve ding tin ka ruat.
1) Kawlrawn ih vaih nak: Laimi tampi, ka theih suallo le a bikin Falam peng pawl hi kawlrawn ah Laimi ah cun a vai tam bik kan si ding tin ka ruat. Bulpak inn sungsang harsatnak ruangah maw lole tthangsonak duh ah maw, kan vaih ciamco nak a san cu a um ko ding. A tthatnak tla tampi a um mi a um ko ding. Asinan, himi kawlrawn hi Lairawn ih kan cang tir tumnak in Falam mipi/ Falam ttong hmang pawl ttahtthim nak ih in hmang bikmi Falam khua tthangsonak ding tampi lamzin a khamnak a um tin ka hmu. Cubakah, a rak umcia kan unau, ttong dang hmang pawl thawn ral ah in cang tir nak ah a suak. Hmun le hmathar neih cu a sualnak a umlo nan, Falam mi tahfung a si mi kan khawpi Falam ttumsuknak ah hmun le hmathar kan nawrnak hi a canglonak ding a thupi zet.
2) Ziangtin lamzin a kham?: Kan upa, kan pa le thuruat thiam hrekkhat in kawlrawn ih vai a tthatzia rak simtu an tampi. Asan cu kan tam vivo ah cun, kan ram a si leh mai ding & nuntu khawsaknak a awlsam..tvp. Asinan tunitiang ah cun, mipum in kawlrawn/Lairawn ah kan va tam hmangah, “Falam” khua a si cuang hrihlo. Nehhnu ah a va si leh hmanah, Falam khua a um ciami kha kawlrawn/Lairawn ah tthawn a theih cuanglo. Falam pawl ih khawpi cu Falam a si ringring thotho ding. Falam mi pawl ih tahfung cu Falam khua a si ringring ding. Himi in Falam khua ngainat nak tampi a siatsuah tir thei. Falam khua a thupit ding tlukin thupi ah ret lonak lungput a suak/um tir thei.
3) Ziang kan tuah ding?: Ka duhdawt zet mi le ka rinsan zetmi ram hrangih kum reipi ka hnattuan pi pakhat in inn (hall) ttha ngaingai, mawizet, man tamzetman, kawlrawn/Lairawn ah a sak. Amah hnenih ka sim mi cu ka lungawipi ko nan, khami inn mawi deldel pi kha Falam khawsungah rak sak sawn sehla, a va mawi in a va zah um zik ve ka ti. Falam ih a saklo mi ka pamhmai tuk. Falam unau, tu ni ah kan tuah theimi a um mi a tampi, Falam khawsung rori ah tuah/sak ciamco uh si. Inn tthattha kan sak ah cun, in sak nak ih hnattuan mi in, mi tampi sum hlawh nak a suahpi phah fawn. Riahbuk (hotel) tum pipi kan sak thei hrihlo hmangah, ramdangmi Lailun, Rihdil, Lente bel tuahnak lam rak zoh tikih riaknak ding riahbuk (Bungalow) tete sak tum uh si. Um/nun khawsak nak nuam si ding le to delhaw in khawte lam khalin kawlrawn/Lairawn lam hngakin Falam an pan thei nak ding cun, Falam pa/nu na parah a tthum aw ttheh.
Falam ttong hmangmi kan zaten, Falam khua hmu dahlo le Falam ih suaklo mi kan tampi ding. Asinan, Falam khua tthangso nak ding hi Falam ttong hmangmi ka si ruangah ka ttuanvo a si hrimhrim timi lungput kan neicio a ttul. Falam khua a tthangso ah cun miin Falam nu Falam pa nan va ti ttha ve, nan va tthangso ve ti a si ding. Kawlrawn/Lairawn a tthangso mi kha, zohman nih Falam khua a va tthangso ve in ti lemlo ding. Nan va darhaw ve tiih in ti sawn riangri tu an um (himi zawn ah Lairawn a thupi lo tinak si sawnlovin, Falam mi hrangah #1 cu Falam khua siseh ti duhnak san a si). Falam nu/pa khuai na um khalah, tumtah nak neiin, Pathian ih pekmi Falam ttong hmang na si ah cun, Falam khua hrangah tin tuah/ttuan suak vivo uh si. Pathian ih in pekmi kan khua, kan ram, kan miphun, kan ttong khaisang in kilkhawi uh si.


************************************************************************

No comments: